مجموعه تک‌بیتی‌های بلوچی منتشر شد
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۶۸۴۷۷
به‌گزارش خبرنگار مهر، کتاب «لیکو؛ تک‌بیتی‌های بلوچی» با گردآوری و بازسرایی منصور مومنی به‌تازگی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است.
منصور مومنی شاعر و پژوهشگر ادبی متولد ۱۳۴۷ در زاهدان است. او پس از پایان تحصیلات دانشگاهی به قالب لیکو پرداخت و به گردآوری لیکوهای به‌جا مانده در تاریخ ادبیات بلوچستان مشغول شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مومنی می‌گوید بلوچستان قبلا مَکُران بود اما کسی نمی‌داند چه‌واقعه یا چه‌سالی مبدا این‌تغییر شده است. آیا بلوچان ساکنان نخستین مکران بوده‌اند یا مهاجرانی از جاهای دیگر هستند که جبر روزگار آن‌ها را به این‌منطقه کشانده است؟ حکایت‌های بسیاری از مامن پیشین آن‌ها و چرایی حرکت‌شان به این‌سوی ایران گفته شده است؛ حکایت‌هایی که هنوز شنیدنی‌اند. مثلا گفته می‌شود به حکم انوشیروان ساسانی، سپاهی جرار بر مردمان شمال ایران تاخت و از خون گیلک و دیلمان و بلوچ جوی‌ها ساخت. بلوچان هم چاره‌ای جز کوچ نداشتند؛ آن هم به مکران. یا گفته می‌شود بلوچان از نسل امیرحمزه، عموی دلاور پیامبرند؛ نسل نوادگانی که شانه‌به‌شانه امام حسین (ع) در کربلا شمشیر زدند و بازماندگانشان رو به سوی ایران نهاده و خود را به مکران رساندند.
زبان بلوچی با دو گویش اصلی مکرانی و سرحدی شناخته می‌شود؛ گویش‌هایی که ساکنان جنوب و شمال بلوچستان از آن‌ها بهره می‌برند. هریک هم نیز در خود لهجه‌هایی نو با ظرافت‌ها و ظرفیت‌های بیانی متفاوتی پرورده‌اند که رخشانی، کیچی، لاشاری، سراوانی، ساحلی و بلوچی تپه‌های شرقی آشناترین نام‌های این لهجه‌ها هستند. تفاوت‌های آوایی و واژگانی این‌لهجه‌ها، گاهی چنان است که شاید فهم گفته‌های بلوچ سبی را برای بلوچی از زاهدان دشوار کند.
گردآورنده کتاب پیش‌رو که مقدمه آن را هم نوشته، می‌گوید شعر، گونه غالب ادبیات بلوچ بوده و داستان‌سرایان این‌قوم نیز نظامی‌وار ماجراها را به هجا و قافیه تنیده‌اند و سروده‌هایشان را به نغمه و نوای پهلوانان می‌سپردند. لیکو شعری شفاهی است؛ تک‌بیتی هجایی و مقفا. لیکو نیز مانند زبان بلوچی از روزگاران دور و ناشناخته ادبیات موسیقی ایران خودش را به امروز رسانده و بازمانده الحانی است که پیش از همراه‌شدن شعر فارسی و عروض عربی، سر بر آسمان ادب و هنر ایران داشته‌اند.
لیکوها بیشتر ده هجایی‌اند ولی لیکوزنان بلوچ، آرشه که بر سیم سُروز می‌کشند ابایی ندارند از افزودن چند هجای خرده‌تحریری به شعر، برای پاسخ‌گویی به نوای ساز؛ به‌قول مومنی، از همین «از ای‌دوست» گفتن‌ها و «اَمان اَمان» برآوردن‌های آوازندگان پارسی‌خوان که رایج است.
کتاب پیش‌رو از یک‌مقدمه، واژه‌نامک و ۲۷۴ لیکو تشکیل شده است.
دویست و هجدهمین لیکوی مندرج در این‌کتاب به این‌ترتیب است:
تو سرودی، من ربابم
بهر دیدارت
چه کبابم
چه کبابم
***
تو سروْدیگ من ربابی اوْن
پر تی دیدارا چْون کبابی اوْن
***
این‌کتاب با ۲۷۶ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۶۰ هزار تومان منتشر شده است.
کد خبر 5695237منبع: مهر
کلیدواژه: سیستان و بلوچستان ادبیات ایران شعر نشر نو معرفی کتاب معرفی نشریات کتاب و کتابخوانی هفدهمین جشنواره شعر فجر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران جشنواره شعر فجر ترجمه انقلاب اسلامی ایران نقد کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تازه های نشر انتشارات راه یار جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۶۸۴۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب صوتی «داستان‌های پارسی» در یونان منتشر شد
به گزارش خبرگزاری مهر، نسخه صوتی کتاب «داستان‌های پارسی» به‌تازگی توسط رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در یونان و انتشارات تاکسیدفتیس و سامانه صدای کتاب (bookvoice) در یونان منتشر شده است.
«داستان‌های پارسی» شامل ۹ داستان اصیل و فولکلور ایرانی برای رده سنی ۵ تا ۱۱ سال است در جولای ۲۰۲۰ (تیر ۱۳۹۹) توسط انتشارات تاکسیدفتیس به زبان یونانی منتشر شد.
این کتاب که مقدمه‌ای از میخالیس مراکلیس، شخصیت نام آشنای حوزه داستانشناسی یونان را نیز در خود دارد، ضمن سادگی مفاهیم غنی فرهنگ و هنر ایرانی را به کودکان این کشور بیان می‌کند.
نسخه صوتی کتاب مذکور با صدا و روایت هنرپیشه نام آشنای یونانی پانایوتیس بویوریس، بازیگر سینما و تلویزیون یونان و از بازیگران خارجی سریال سلمان فارسی در سامانه شناخته شده کتاب‌های گویا در یونان منتشر و از ابتدای اردیبهشت ۱۴۰۳ در دسترس مخاطبان قرار گرفت.
نسخه صوتی این کتاب در یک ساعت و دو دقیقه تهیه و در استودیوی حرفه‌ای ضبط و تدوین شده است. علاقه‌مندان به فرهنگ و ادبیات ایران و کودکان و نوجوانان یونانی می‌توانند نسخه صوتی داستان‌های پارسی را بارگیری کرده و به این گنجینه ارزشمند ادبی دسترسی پیدا کنند و کودکانشان با ادبیات غنی ایرانی اسلامی آشنا شوند.
سامانه صدای کتاب (bookvoice) به عنوان معتبرترین مرجع کتاب‌های صوتی در یونان، با همکاری هنرمندان برجسته این کشور، همواره در تلاش است تا تجربه‌ای شنیدنی و لذت‌بخش را برای مخاطبان خود رقم زند. این سامانه دارای یک سایت رسمی و برنامه‌های کاربردی برای سیستم عامل اندروید و iOS است.
کد خبر 6094349
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند